Skip to main content

Artikel

Veerkracht vormgeven en impact vieren: Davos 2025

Hoewel de sessies een breed scala aan onderwerpen besloegen, domineerden twee thema’s de weeklange top: de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) en de invloed van geopolitieke ontwikkelingen.

De bergen rond het Zwitserse dorp Davos zijn beroemd om hun adembenemende schoonheid. Maar dit jaar beleefde ik een gedenkwaardig moment tijdens de Annual Meeting van het World Economic Forum met mijn ogen dicht.

De premier van Bhutan, Tshering Tobgay, gaf een indrukwekkende toespraak over de gebouwde omgeving. Hij had geen speech voorbereid, maar nodigde in plaats daarvan iedereen in de zaal uit om de ogen te sluiten en zich de stad van de toekomst voor te stellen. We stelden ons allemaal de stad voor die Bhutan wil realiseren – een stad die de complexe uitdagingen aangaat van milieubescherming, energieopwekking en, het allerbelangrijkste, zorg voor de mens. Deze ervaring sloot naadloos aan bij de bijzondere nationale filosofie van Bhutan: het welzijn van mensen centraal stellen, in plaats van het bruto binnenlands product. En dat moment bood precies wat Davos zo bijzonder maakt: mensen met uiteenlopende achtergronden samenbrengen om echte, veelzijdige wereldproblemen aan te pakken.

Klimaat centraal in discussies op hoog niveau

Hoewel de sessies een breed scala aan onderwerpen besloegen, domineerden twee thema’s de weeklange top: de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) en de invloed van geopolitieke ontwikkelingen. In veel gesprekken werd ingegaan op de steeds snellere toepassingen en gevolgen van AI, terwijl de veranderende mondiale verhoudingen duidelijk ook bij veel deelnemers leefden.

Wat mij echter overal opviel – en enthousiast maakte – was hoe het gesprek over klimaatverandering is geëvolueerd. Klimaat is niet langer een losstaand onderwerp, maar verweven met vrijwel alle urgente thema’s van vandaag. Dat viel me vooral op in twee sectoren die van bijzonder belang zijn voor de verzekeringsbranche: AI en financiën.

AI: Eerst de uitdagingen, later de voordelen

In Davos nam ik deel aan een gesprek over AI dat zich richtte op de impact ervan op het klimaat op de korte termijn, en met name op de hoeveelheid energie die nodig is om de enorme groei ervan mogelijk te maken. Het is duidelijk dat bedrijven die nieuwe datacenters aandrijven en AI-modellen trainen, aanzienlijke hoeveelheden energie verbruiken. Krantenkoppen die voorspellen dat dit energieverbruik tegen 2027 vergelijkbaar zou kunnen zijn met dat van een klein land, zijn dan ook zorgwekkend. We mogen de mogelijke klimaatimpact van deze baanbrekende technologie niet negeren.

Op de langere termijn biedt AI echter enorme kansen om klimaatuitdagingen aan te pakken, door innovatie te versnellen en processen efficiënter te maken. AI kan de verduurzaming juist versnellen – door te helpen bij alles van de ontwikkeling van nieuwe materialen en het optimaliseren van het energieverbruik van gebouwen tot het in kaart brengen van klimaatkritische ijsschotsen, weerspatronen en natuurbranden.

Een ander positief punt dat ik besprak met mede-deelnemers, is dat de technologiebedrijven die het voortouw nemen in AI tot nu toe een duidelijke inzet tonen voor verduurzaming. Ze hebben ambitieuze doelen gesteld en nemen klimaatfactoren mee in hun processen. In de toekomst, naarmate landen en bedrijven de concurrentiestrijd om innovatie opvoeren, zal het inzetten van AI op basis van koolstofarme energie een belangrijk concurrentievoordeel worden.

Financiën: Het belang van verzekeringen

Klimaat speelt ook een steeds grotere rol in het financiële debat. In Davos ging een aanzienlijk deel van de gesprekken over het feit dat klimaat inmiddels een belangrijke factor is bij investeringsbeslissingen. Eén aspect dat minder vaak benoemd werd maar voor mij opviel, is de rol van verzekeringen als essentiële smeerolie van het financiële systeem. Zonder verzekering zijn banken en andere organisaties terughoudend om te investeren. Of het nu gaat om de uitrol van hernieuwbare energie, technologie voor CO₂-afvang en -opslag, bouwmaterialen met een lage CO₂-voetafdruk of alternatieve brandstoffen voor de scheepvaart — financiering komt er alleen als investeerders hun risico’s kunnen verzekeren.

Het is daarom cruciaal om het gesprek aan te gaan over de rol van verzekeringen, en hoe we ervoor zorgen dat verzekeringen bijdragen aan de realisatie van projecten in plaats van deze te vertragen of blokkeren. Bij de ontwikkeling van nieuwe technologieën kan verzekering bijvoorbeeld helpen om strategische, financiële en operationele risico’s te beheersen. Voor operationele risico’s in het bijzonder is mogelijk een nieuwe manier van denken nodig, omdat er voor nieuwe technologieën per definitie weinig historische data beschikbaar is om risico’s op te modelleren.

Naast technologische risico’s moeten we bij het ontwerp van deze nieuwe activa ook structureel inzetten op langetermijnveerkracht — zodat ze bestand zijn tegen toekomstige klimaatomstandigheden en ook op de lange termijn verzekerbaar blijven.

Risico’s in toeleveringsketens verkleinen

Van het grote geheel naar de afzonderlijke sessies: de dubbele uitdaging van klimaatverandering en risicobeheer kwam duidelijk naar voren tijdens een paneldiscussie waaraan ik deelnam over de veerkracht van toeleveringsketens. Op het hoogste niveau is er inmiddels erkenning voor het feit dat een gebrek aan inzicht organisaties kwetsbaar maakt voor verstoringen die diep in hun keten ontstaan. Klimaatimpact – van overstromingen tot hittestress bij werknemers – is daar een duidelijk voorbeeld van. Een grondige risicoanalyse van de toeleveringsketen wordt dan ook niet langer gezien als een luxe, maar als een noodzaak. Dat beeld werd bevestigd door nieuw onderzoek van Oliver Wyman: bijna 60% van de CEO’s van bedrijven die aan de NYSE genoteerd zijn, is van plan hun toeleveringsketen te diversifiëren of te ‘de-risken’, of is daar al mee begonnen.

Bemoedigend was ook dat het aanpakken van kwetsbaarheden in de keten, los van klimaatoverwegingen, ook kan bijdragen aan bredere duurzaamheidsinspanningen binnen bedrijven. Zo kan het in kaart brengen van risico’s op mensenrechtenschendingen in de keten helpen bij het verbeteren van verantwoord ondernemen – iets dat steeds belangrijker wordt nu overheden strengere regelgeving invoeren en hogere eisen stellen aan transparantie en rapportage.

Een mijlpaal vieren

Natuurlijk zijn het niet alleen grote bedrijven die te maken hebben met steeds complexere risico’s en klimaatkwetsbaarheid. Daarom was het voor mij extra bijzonder om mijn week in Davos af te sluiten met het vieren van het tienjarig bestaan van Blue Marble. Dit bedrijf, ontstaan uit samenwerking binnen de verzekeringssector, biedt microverzekeringen aan gemeenschappen die tot nu toe nauwelijks toegang hadden tot verzekeringsbescherming. Door bij te dragen aan het verkleinen van de verzekeringskloof, ondersteunt Blue Marble enkele van de meest kwetsbare mensen ter wereld en helpt het hen bij het opbouwen van klimaatresistentie. Van koffieboeren in Colombia tot vrouwelijke ondernemers in India: Blue Marble heeft het leven van 300.000 mensen geraakt en voor meer dan 100 miljoen dollar aan bescherming geboden.

Dit jubileum laat zien dat Davos een startpunt kan zijn voor blijvende, tastbare impact in de echte wereld. En dat klimaatresistentie vele vormen kent: van het staatshoofd van een klein bergland dat een hele zaal uitnodigt om samen de stad van de toekomst te ontwerpen, tot een verzekeringssector die de krachten bundelt om oplossingen te ontwikkelen voor kwetsbare gemeenschappen.