Skip to main content

Liczba szkód w liniach finansowych i profesjonalnych w Europie stale wzrasta

W miarę jak świat wychodzi z pandemii COVID-19, pracownicy wracają do biur, konsumenci do sklepów, pacjenci do placówek medycznych, a klienci do spotkań biznesowych na żywo, zmiany te zaczynają być widoczne także w obszarze szkód ubezpieczeniowych.

Modern buildings city in aerial view

W miarę jak świat wychodzi z pandemii COVID-19, pracownicy wracają do biur, konsumenci do sklepów, pacjenci do placówek medycznych, a klienci do spotkań biznesowych na żywo, zmiany te zaczynają być widoczne także w obszarze szkód ubezpieczeniowych. W niniejszym artykule przeanalizujemy szkody obserwowane w Europie w 2021 roku oraz przyjrzymy się pojawiającym się i rosnącym ryzykom związanym z incydentami cybernetycznymi, a także roszczeniami dotyczącymi zagadnień ESG i odpowiedzialności cywilnej członków władz spółki (D&O).

Podczas gdy liczba szkód z portfela Marsh w liniach finansowych i profesjonalnych wzrosła w latach 2020-2021, w kilku kategoriach odnotowano ich spadek (patrz Wykres 1). Ubezpieczenie D&O, sprzeniewierzeń pracowniczych (crime) oraz  odpowiedzialności z tytułu czynów bezprawnych pracodawcy (EPL) – wszystkie te kategorie odnotowały spadek liczby roszczeń, rok do roku, zwłaszcza w okresie pandemii. W międzyczasie wzrosła liczba szkód z tytułu odpowiedzialności zawodowej (PI), cyber i pozostałych roszczeń, przy czym odnotowano największy wzrost liczby szkód z polis cybernetycznych. Kategoria "pozostałe roszczenia" składa się z pozycji, które nie zostały jednoznacznie sklasyfikowane – szkody o niskiej częstotliwości – a także obejmuje inne, różne szkody, ze względu na poufność.

Od 2019 roku obserwujemy transformację profilu ryzyka linii finansowych, którą dodatkowo pogłębiły zmiany zachowań spowodowane pandemią – wpływające na charakter i częstotliwość szkód. Notujemy wyższą retencję w polisach linii finansowych i profesjonalnych, a także coraz większą koncentrację ubezpieczycieli na skali ryzyka. Wzrost liczby osób pracujących z domu wpłynął na wszystkie linie finansowe, choć w różny sposób i w różnym stopniu. Ostatni wzrost liczby szkód cybernetycznych jest wyraźnie zauważalny, ale poza pracą z domu istnieje wiele innych czynników powodujących ten nagły skok, zostały one szczegółowo omówione w raporcie Changing Face of Cyber Claims Report 2022. Szybkie upowszechnienie się zorganizowanej cyberprzestępczości jako dochodowego i innowacyjnego modelu quasi-biznesowego, zwłaszcza poprzez wykorzystanie oprogramowania ransomware, skutkowało nie tylko przerwami w prowadzeniu działalności oraz kosztami odzyskiwania danych w wyniku ich zaszyfrowania, lecz także stwarzało ryzyko wycieku danych wrażliwych będących w posiadaniu organizacji. Ponadto firmy kontynuują działania w kierunku cyfryzacji, co prowadzi do wzrostu potencjalnej ekspozycji na atak. W momencie gdy wdrażanie odpowiednich mechanizmów obronnych i higieny cybernetycznej nie następuje w takim samym tempie jak zwiększanie zależności organizacji od procesów cyfrowych, zwykle w takich przypadkach odnotowuje się wyższą częstotliwość szkód cybernetycznych.

Wykres 1 – Klasyfikacja szkód według lat i rodzaju

Dwie branże, w których odnotowano największą liczbę szkód, z wyłączeniem OC zawodowej (PI), to instytucje finansowe i usługi profesjonalne (patrz Wykres 2). Jest to reprezentatywne dla portfela Marsh i wyższej częstotliwości szkód zgłaszanych przez sektor usług profesjonalnych. 

Wykres 2 – Częstotliwość szkód według branż

Nawet z wyłączeniem OC zawodowej (PI), szkody z tego rodzaju polis stanowią niespełna jedną trzecią zarejestrowanych zgłoszeń, a jedynie roszczenia związane z D&O są notowane częściej. W ciągu ostatnich pięciu lat te dwa sektory były niezmiennie źródłem największej liczby szkód w liniach finansowych i profesjonalnych.

Analizując dane dotyczące poszczególnych krajów, można zauważyć różnice w liczbie odnotowywanych roszczeń, przy czym w Hiszpanii i Holandii odsetek szkód z polis PI jest znacznie wyższy. Tymczasem we Francji obserwujemy większą skalę roszczeń z tytułu crime i cyber niż w pozostałych państwach europejskich.

Na podstawie danych uwzględniających sześć czołowych branż pod kątem liczby roszczeń, od 2015 roku (patrz Wykres 3), można zaobserwować brak wyraźnego trendu w tych sektorach. Produkcja odnotowała spadek liczby szkód w latach 2015-16, po którym nastąpił gwałtowny wzrost zgłaszanych roszczeń. Sektor energetyczny z kolei notował spadek szkód od szczytu w 2017 aż do 2021 roku. Tylko dwie branże odnotowały spadek w latach 2020-21 – usługi profesjonalne oraz technologie informacyjne, media i komunikacja. Stały trend, który obserwujemy, to fakt, że instytucje finansowe, usługi profesjonalne i sektor produkcyjny nadal cechuje się najwyższą szkodowością, co związane jest z wysoce regulowaną prawnie działalnością w tych branżach.

Wykres 3 – Częstotliwość szkód w poszczególnych latach dla sześciu największych branż

Wymuszenia komputerowe były najczęstszą przyczyną szkód z polis cybernetycznych w całej Europie i występowały ponad dwukrotnie częściej, niż zajmujące drugie miejsce incydenty związane z wyciekiem i kradzieżą danych osobowych. Chociaż liczba szkód cybernetycznych nadal rośnie w całym regionie, to przeprowadzanie szkoleń dla pracowników oraz wdrażanie lepszych zabezpieczeń systemów cyfrowych wpływają pozytywnie na sektor opieki zdrowotnej i instytucji finansowych. Organizacje muszą jednak zachować czujność, zwłaszcza gdy dodają inne firmy do swojego cybernetycznego łańcucha dostaw. 

Wykres 4 – Podział szkód według rodzaju incydentu
Szkody D&O: Analiza danych z Francji

Dane z Francji, która jest doświadczonym rynkiem jeśli chodzi o szkody, mogą posłużyć do lepszego zrozumienia charakterystyki roszczeń D&O w całym regionie. Jak widzimy na wykresie (patrz Wykres 5) zarzuty karne stanowią wiodącą przyczynę roszczeń w tym kraju, zaraz za nimi są zarzuty cywilne i naruszenia praktyk pracowniczych. Podobny trend jest widoczny w większości krajów w Europie.

Często niedostatecznie omawiany aspekt ryzyka ESG – ład korporacyjny – jest niewątpliwie kwestią, którą organizacje powinny rozważyć, ponieważ roszczenia D&O stanowią najwyższy odsetek szkód. Konkretne przepisy prawne i regulacje w zakresie zatrudnienia mogą się różnić w zależności od kraju, ale każda organizacja, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność w jednej jurysdykcji, czy na wielu obszarach, musi mieć jasne, wewnętrzne wytyczne dotyczące sposobu działania i compliance. 

Wykres 5 – Szkody D&O we Francji według przyczyn

Podsumowanie

Dane wskazują na rosnącą skalę incydentów cybernetycznych w Europie, ponieważ poziom cyfryzacji i automatyzacji stale wzrasta. Od 2018 roku Unia Europejska i wiele krajów na całym kontynencie publikuje ambitne programy dotyczące regulacji w zakresie ESG. Mają one znaczący wpływ na sposób działania spółek, zwiększając tym samym zakres obowiązków spoczywających na zarządach firm. W ciągu najbliższych kilku lat poziom szkód związanych z D&O i PI może nadal proporcjonalnie rosnąć, w miarę jak firmy i pracownicy będą dostosowywać się do pracy hybrydowej, zmieniających się oczekiwań konsumentów, bardziej aktywnej roli organów regulacyjnych oraz nasilających się kwestii związanych z ESG. 

Zapraszamy do skorzystania z bezpłatnego narzędzia Marsh ESG Risk Rating, aby dowiedzieć się więcej na temat obszarów ESG, które mogą wymagać poprawy w Państwa organizacji, co umożliwi zwiększenie zakresu ubezpieczenia i uzyskanie dodatkowej pojemności przy kolejnych odnowieniach.